Akdeniz

Akdeniz, eskiden bilinen adıyla “Ayia-Irini” Girne’nin batı sahillerinde konuşlanmış, Natura 2000 Doğa Koruma Projesi’nde yer alan, eşsiz deniz ve orman güzellikleriyle çevrelenmiş değerli bir köyümüzdür.

Kıbrıs’daki birçok yerleşim yerlerindeki yapılaşmanın aksine Akdeniz köyü büyük bir oranda doğal bakirliğini hala koruyan bir köyümüzdür. 1974 yılına kadar Türkler ve Rumların birlikte yaşadığı Akdeniz köyü, günümüzde 550 civarındaki nüfusu ile Kıbrıs’ın küçük ve nezih köylerinden biridir. Çoğunlukla tarım ve hayvancılık ile uğraşan köy halkı sezona bağlı olarak çeşitli sebze ve meyveler üretmektedir.

Kıbrıs’ta deniz ve ormanın iç içe olduğu ender yerlerden biridir Akdeniz, uzun ve kumsal sahil şeridi yanı sıra olta ve dalgıç balıkçılığına da elverişli doğal koylarla dolu eşsiz bir güzelliğe sahiptir ayrıca Caretta kamplumbağalarının yumurtlamak için çıktığı önemli sahillerden biridir. Endemik bitkileriyle de bilinen Akdeniz köyü ayrıca çok eski tarihi eserleriyle de turistler için ziyaret edilecek yerler arasında yer alır, bu yüzdendir ki “Natura 2000 Akdeniz” projesinde merkez bölge olarak yer almaktadır.

Köy çevresinde iki arkeolojik kazı alanı yer almaktadır. İlk kazı çalışmaları 1929 yılında İsveçli arkeologlar tarafından gerçekleştirilmiş ve bu çalışmalar sırasında açık hava kutsal sunu alanı ortaya çıkarılmıştır.

Kutsal alan, o dönemin köy papazı tarafından tarlasında uğraşırken tesadüfen keşfedilmiştir. Bu keşfin en etkileyici tarafı, yarım daire biçimindeki bir sunağın çevresine sıralanmış çoğu gerçek insan boyutlarında olan 2000 heykelin ilk günkü gibi hiç dokunulmamış olarak ortaya çıkarılmasıdır. Tanrılara sunu olarak buraya bırakılan heykellerin büyük çoğunluğu erkektir ve tümü konik başlıklara sahiptir.

M.ö. 750-500 yılları arasına tarihlenmiş olan bu eşsiz buluntuların yarıya yakını İsveç’e götürülmüş olup geriye kalanı Güney Lefkoşa’daki Kıbrıs Müzesi’nde sergilenmektedir.

Akdeniz köyü civarındaki ikinci arkeolojik kazı Paleokastro yakınlarında yer alan bir kaya mezardır. 1986 yılında gerçekleştirilen kazı çalışmalarında açığa çıkarılan bu mezar düzgün biçimli taş bloklarla örülmüştür. Merdivenli giriş bölümü ile ana mezar dairesine inilmektedir. Oldukça zengin buluntuların ele geçtiği bu mezar, Girne Kalesi’nde sergilenmektedir.